วาสนา ผิวเหลืองและคณะ
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลจอมศรี
บทคัดย่อ
กลุ่มตัวอย่างคือ ประชาชนในเขตตำบลจอมศรี จำนวน 200 คนซึ่งเลือกมาโดยวิธีการสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาคือ แบบสอบถาม ที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นมีค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามเท่ากับ 0.87 ใช้เวลาเก็บรวบรวมข้อมูลตั้งแต่เดือนมีนาคม 2554 – สิงหาคม 2554 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้โปรแกรม ใช้สถิติเชิงพรรณา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
ผลการศึกษาพบว่า จากการศึกษาพบว่ามีกลุ่มตัวมีการบริโภคปลาดิบพบมากในเพศหญิงที่มีครอบครัวแล้วเพราะต้องประกอบอาหารให้สมาชิกในครอบครัวรับประทาน พฤติกรรมเคยบริโภคปลาดิบจำนวน 175 คน คิดเป็นร้อย 87.5 ซึ่งมีพฤติกรรมการบริโภคในรูปแบบที่แตกต่างกันออกไป พฤติกรรมการบริโภคปลาดิบพบว่าส่วนใหญ่แหล่งที่มาของปลาดิบมาจากคลองหมู่บ้าน คิดเป็นร้อยละ 59.5 รองลงมาคือทุ่งนา คิดเป็นร้อยละ 24.0 ความถี่ของการบริโภคส่วนใหญ่บางครั้งหรือ 1 ครั้งต่อเดือน คิดเป็นร้อยละ 74.3 รองลงมา 3-5 วันต่อสัปดาห์ คิดเป็นร้อยละ 17.2 เคยบริโภคส้มปลาดิบคิดเป็นร้อยละ 37.1 เคยบริโภคส้มปลาน้อยคิดเป็นร้อยละ 45.7 เคยบริโภคก้อยปลาดิบคิดเป็นร้อยละ 20.0 เคยบริโภคลาบปลาดิบคิดเป็นร้อยละ 17.1 เคยบริโภคปลาซิวดิบคิดเป็นร้อยละ 8.6 เคยบริโภคหม่ำปลาดิบคิดเป็นร้อยละ 8.6 เคยบริโภคปลาร้าดิบ คิดเป็นร้อยละ 100 ช่วงเทศกาลที่บริโภคปลาดิบจะบริโภคช่วงเทศกาลลงแขกทำนา คิดเป็นร้อยละ 57.1 บริโภคอาหารประจำวันที่บ้าน คิดเป็นร้อยละ 2.9 บริโภคในงานมงคล คิดเป็นร้อยละ 38.8 บริโภคในงานบุญประเพณี คิดเป็นร้อยละ 11.4 บริโภคในการจับปลาในหมู่บ้าน คิดเป็นร้อยละ 45.7 ซึ่งไม่เคยบริโภคปลาดิบมีเพียง คิดเป็นร้อยละ 12.5
กลุ่มตัวอย่างมีทัศนคติที่อยู่ในระดับปานกลางคือ มีค่าเฉลี่ย 3.10 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.701 ประชากรกลุ่มตัวอย่างมีทัศนคติอยู่ในระดับปานกลาง จากข้อคำถามที่เป็นเชิงบวก การกินปลาดิบมีโทษต่อร่างกาย การกินปลาดิบทำให้เกิดโรคพยาธิใบไม้ในตับ การกินปลาดิบทำให้เป็นโรคมะเร็งตับ จะอยู่ในระดับมาก คือ 3.51-4.50 และข้อคำถามที่เป็นเชิงลบ ชอบรับประทานปลาดิบ การกินปลาดิบอร่อยกว่าปลาสุก การกินปลาดิบกับเหล้าทำให้ฆ่าเชื้อโรคได้ การทำให้ปลาสุกทำให้เสียรสชาติ การกินปลาดิบเป็นเรื่องไม่น่ากลัว กินปลาดิบเพราะหาง่าย อยู่ในระดับ ปานกลาง คือ 2.51-3.50 การบีบมะนาวทำให้ปลาไม่มีกลิ่นคาว ปลาร้าดิบอร่อยกว่าปลาร้าสุก การกินปลาดิบมีประโยชน์ ระดับน้อยคือ 1.51-2.50 และปลาร้าดิบใส่ส้มตำอร่อย คือ 1.00-1.50
จากผลการศึกษาพบว่า ประชากรกลุ่มตัวอย่างที่บริโภคปลาดิบเป็นกลุ่มแม่บ้านที่มีทัศนคติที่อยู่ในระดับปานกลางและมีผู้ที่ไม่บริโภคปลาดิบเพียงร้อยละ 12.5 เท่านั้น ดังนั้นทางเจ้าหน้าที่ทางสาธารณสุขหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ความรู้ในเรื่องของการปริโภคปลาดิบเพื่อให้ประชาชนมีความรู้และป้องกันการเกิดโรคต่างๆ ในอนาคต
