Research of Udonthani Provincial Health Office.

สมุย แสงชมพู, ภัทรพล ลามา และธีระศักดิ์ บรรจมาตย์. 2554. พฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชนตำบลกลางใหญ่ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาเชิงสำรวจ พฤติกรรมในการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของประชาชน ในเขตตำบลกลางใหญ่ อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ระหว่างวันที่ 1 เมษายน 2554 – 31 พฤษภาคม 2554 มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับความรู้ และพฤติกรรมการป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออก ของประชาชนในตำบลกลางใหญ่ ทำการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ในกลุ่มประชาชนอายุ 15 -60 ปี กลุ่มตัวอย่างจำนวน 375 ราย เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบสัมภาษณ์ ใช้สถิติเชิงพรรณนา

ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างประชาชนมีความรู้มากใน เรื่องผู้ป่วยที่เป็นโรคไข้เลือดออกบางรายมีความรุนแรง ทำให้ถึงตายได้ ร้อยละ 94.40 รองลงมา คือ ผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกไม่ได้ระบาดมากที่สุดในฤดูหนาว ร้อยละ 93.07 ความรู้ของประชาชนที่มีค่อนข้างน้อยคือ ถ้าไม่ทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายอย่างสม่ำเสมอ จะทำให้เกิดโรคไข้เลือดออกระบาดในหมู่บ้านได้ ร้อยละ 68.27 และการทำลายแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลายในหมู่บ้านเป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่/อสม. คิดเป็นร้อยละ 64.40 ประชาชนมีความรู้น้อยเกี่ยวกับวิธีการกำจัดยุงลาย โดยใช้สารเคมีเป็นวิธีที่ดีที่สุด คิดเป็นร้อยละ 49.07 พฤติกรรมของประชาชนที่มีส่วนร่วมมากที่สุด คือ การให้ความร่วมมือในการพ่นหมอกควันกำจัดยุงลายในหมู่บ้าน คิดเป็นร้อยละ 90.13 รองลงมา รองลงมา คือ การทำลายแหล่งเพาะพันธุ์เมื่อเกิดโรคไข้เลือดออกในหมู่บ้าน คิดเป็นร้อยละ 60.80 พฤติกรรมของกลุ่มตัวอย่างปฏิบัติบางครั้งมากที่สุด คือ การเปลี่ยนถ่ายน้ำ ทุก 7 วัน ในโอ่งน้ำดื่ม/น้ำใช้ที่ฝาปิดไม่ได้ คิดเป็นร้อยละ 62.40 ส่วนพฤติกรรมที่กลุ่มตัวอย่างไม่เคยปฏิบัติมากที่สุด คือ การปิดฝาโอ่งน้ำดื่ม/น้ำใช้ ตลอดเวลา คิดเป็นร้อยละ 22.40

จากผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่า ประชาชนมีความรู้เรื่อง ความรุนแรงของโรคไข้เลือดออก และโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคไข้เลือดออก มีความเข้าใจว่าการใช้สารเคมียังมีความจำเป็นมากในการกำจัดยุงลาย ซึ่งสอดคล้องกับพฤติกรรมการให้ความร่วมมือในการพ่นหมอกควันกำจัดยุงลายในหมู่บ้าน อันจะส่งผลให้มีการใช้งบประมาณในส่วนนี้มากในพื้นที่ ยังขาดความตระหนักถึงบทหน้าที่ของตนเองในการป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออก ในบ้านเรือนตนเอง ส่งผลให้เกิดภาระหนักกับอาสาสมัครสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ทำให้การดำเนินงานไม่ครอบคลุมและต่อเนื่อง ง่ายต่อการเกิดและแพร่ระบาดของโรค ประชาชนให้ความสำคัญเมื่อมีโรคเกิดขึ้น กว่าการป้องกันการเกิดโรค และประชาชนบางส่วนยังใช้วิธีการควบคุมและป้องกันโรค โดยวิธีกายภาพ แต่ยังขาดความต่อเนื่อง ทำให้ยุงลายยังเพาะพันธุ์ได้ ส่งผลต่อการเกิดและแพร่ระบาดของโรคได้

นิจฉรา อุสวงษ์ และสุพจน์ โคคา. 2554. แรงสนับสนุนที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดแลสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงหวาย ตำบลหายโศก อำเภอ บ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ประจำปี 2554

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงปริมาณ(Quantitative Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาลักษณะทั่วไปของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง ได้แก่ เพศ อายุ สถานภาพ การศึกษา อาชีพ รายได้ต่อเดือน/ครอบครัว ความเพียงพอต่อรายจ่าย จำนวนสมาชิกในครอบครัว การได้รับการดูแลเมื่อมีอาการเจ็บป่วย สถานที่เข้ารับการรักษาพยาบาลเป็นประจำ การได้รับความรู้และแหล่งที่ได้รับความรู้เรื่องโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง 2) ศึกษาแรงสนับสนุนทางสังคมที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง จำแนกรายด้าน คือ ด้านการสนับสนุนด้านอารมณ์ ด้านการได้รับการยอมรับและเห็นคุณค่า ด้านการมีส่วนร่วมและเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ด้านการช่วยเหลือด้านสิ่งของการเงิน แรงงานและบริการสุขภาพ ด้านการสนับสนุนด้านข้อมูลข่าวสาร 3) ศึกษาทัศนคติของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง ต่อการให้บริการของเจ้าหน้าที่จากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงหวาย 4) ศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง

กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ เป็นผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ที่รับยากับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงหวาย ตำบลหายโศก อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี ปีงบประมาณ 2554 จำนวน 288 คน (เก็บแบบสอบถามได้จำนวน 215 คน) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามที่สร้างขึ้นตามโครงสร้างของเนื้อหาและประเด็นที่ต้องการศึกษาเครื่องมีที่ใช้วัดแรงสนับสนุนทางสังคมตามแนวคิดของ คอบบ์ (Cobe, 1976) ร่วมกับเชฟเฟอร์ คอยน์ และลาซาลัส (Schacfer, Coyne and Lazarus1981) การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติความถี่ ร้อยละ ในการวิเคราะห์และนำมาแปรผลข้อมูล ผลการศึกษาพบว่า

กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง 163 คน (ร้อยละ 75.8) อายุระหว่าง 41-60 ปี 106 คน (ร้อยละ 49.3 ) สถานภาพสมรส 146 คน (ร้อยละ 67.9) ระดับการศึกษา ในระดับประถมศึกษา 206 คน (ร้อยละ 95.8) ประกอบอาชีพเกษตรกรรม 192 คน (ร้อยละ 89.3) มีรายได้น้อยกว่า 5,000 บาทต่อเดือน 22 คน (ร้อยละ 45.8) มีรายได้เพียงพอต่อความต้องการ 171 คน (ร้อยละ 79.5) จำนวนสมาชิกในครอบครัว 1-5 คน (ร้อยละ 71.6) ได้รับการดูแลเมื่อเจ็บป่วย 214 คน (ร้อยละ 99.5)และไม่ได้รับการดูแลเมื่อเจ็บป่วย 1 คน (ร้อยละ 0.5) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มารับบริการเมื่อเจ็บป่วยที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงหวาย 213 คน (ร้อยละ 99.1) ได้รับความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวานในเรื่องการออกกำลังกาย 87 คน (ร้อยละ 40.5) การรับประทานยา 86 คน (ร้อยละ 40.0) แหล่งความรู้ที่ได้รับเกี่ยวกับโรคเบาหวานส่วนใหญ่ได้รับจาก บุคลากรทางสุขภาพ 104 คน (ร้อยละ 48.4)

การได้รับการสนับสนุนทางสังคม (ด้านการยอมรับและเห็นคุณค่า,ด้านการสนับสนุนทางด้านอารมณ์ด้านการมีส่วนร่วม,ด้านการช่วยเหลือสิ่งของการเงิน,และด้านข้อมูลข่าวสาร) โดยรวมอยู่ในระดับมาก (4.10) ทัศนคติของผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ต่อการให้บริการของเจ้าหน้าที่จากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านดงหวาย ตำบลหายโศก อำเภอบ้านผือ จังหวัดอุดรธานี โดยรวมในระดับมาก (4.35) และพฤติกรรมของผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง มีการปฏิบัติตัวในด้านการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย และการรับประทานยาของผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โดยรวมอยู่ในระดับปฏิบัติเหมาะสมปานกลาง (2.47)